بازیافت لاستیک فرسوده | صنعتی پولساز و مفید که نادیده گرفته شده است
بازیافت لاستیک فرسوده | صنعتی پولساز و مفید که نادیده گرفته شده است
لاستیک فرسوده خودروها که اصطلاحا به آن تاير گفته مي شود، در ایران اگرچه بیشتر از یک زباله بی مصرف نیست، اما بازیافت مجدد آن صنعت پر سودي در دنیا به شمار می آید.
لاستیک فرسوده
بر اساس آمار سالانه 200 هزار تن لاستيک در داخل کشور توليد و مصرف مي شود که حداقل يک پنجم آن در هر سال از بين مي رود و به لاستیک فرسوده تبدیل می شود.
با این حال هیچ بخش صنعتی برای بازيافت لاستیک فرسوده در کشور ما وجود ندارد و این ماده با ارزش صنعتی، در نهایت در میان زباله های شهری میسوزد و به آلودگی بیشتر هوا منجر می شود.
نقش مهم لاستيک در زندگي بشر بوده
کاربرد کسترده لاستیک در زندگی بشر که شاید تایر خودروها از جمله بارزترین آنها هستند، در نهایت به ایجاد حجم عظیمی از لاستیک فرسوده منجر می شود که برخلاف مواد پلاستیکی قابلیت بازیافت و استفاده مجدد دارد.
با توجه به توليد سالانه بيش از 200 هزار تن لاستيک در ايران و مطرح شدن موضوع از رده خارج کردن خودروهاي فرسوده که خود باعث افزايش حجم لاستيک فرسوده مي شود، توجه به نحوه مديريت زايدات لاستیک فرسوده را بسيار با اهميت مي کند.
مسلما بهترين راه حل برای خلاصی از تبعات منفی ناشی از رها سازی لاستيک فرسوده در طبیعت و آلودگی های ناشی از آن، راه اندازی صنایعی برای بازيافت لاستیک فرسوده است.
اگرچه متاسفانه تاکنون هيچ برنامه مشخصی براي بازيافت لاستيک فرسوده در ايران اجرا نشده و به نظر هم نمی رسد هیچ نهاد اجرایی طرح و برنامه ای برای این کارداشته باشد.
بازیافت لاستیک فرسوده
زباله هایی به نام لاستيک فرسوده
همانطور که می دانید، لاستیک فرسوده ، زباله هاي مخصوصي هستند که از لحاظ شيميايي، اندازه، حالت و شکل با زباله هاي ديگر تفاوت دارند.
لاستيک ها از مواد پليمري تشکيل شده اند که به راحتي در طبيعت تجزيه نمي شوند. در بسياري از موارد، لاستيک هاي مستعمل روي هم انباشته شده و به شکل کوهي از زباله، مناظر زشتي را به وجود آورده که خطر آتش سوزي را نيز به همراه دارند.
کارشناسان معتقدند، سوزاندن لاستيک ها، دودهاي سياه و مضري را ايجاد مي کنند که باعث آلودگي محيط مي شود.
همینطوربا توجه به رشد سريع نرخ مصرف تاير در ايران به دليل افزايش استفاده از وسايل نقليه، بزودي با مشکلات جدي در اين زمينه مواجه خواهيم بود.
براساس آمار به دست آمده در کشورهاي صنعتي به ازاي هر شهروند سالانه يک حلقه تاير مصرف مي شود و سرانه مصرفي تقريبي هر شهروند، 9 کيلوگرم تاير در سال است.
در حالیکه در کشورهاي صنعتي از لاستيک فرسوده به عنوان سوخت جايگزين در صنايعي چون سيمان استفاده مي شود.
اآلودگی زیست محیطی لاستیک فرسوده
آلودگی زیست محیطی لاستیک فرسوده
کارشناس با اشاره به مشکلات زيست محيطي اين تايرها می گویند: برخلاف ديگر مواد زايد جامد، لاستیک فرسوده را نمي توان بدون انجام عمليات مقدماتي دفن کرد.
از سوی دیگر، تايرهايي که در طبيعت رها مي شوند، خطرات جدي براي محيط زيست و سلامت انسان ها به همراه دارد.
همچنين تجمع و دفن تايرها، آمادگي و قابليت زيادي براي آتش سوزي دارند، به طوري که آتش گرفتن آنها با دود غليظي همراه بوده و کنترل آن مشکل است.
اين دودها هيدروکربن هاي نسوخته هستند و گازهاي سمي را وارد محيط مي کنند، تايرها داراي سولفور، آهن و فلزهاي ديگري هستند که در فضا و شرايط نامناسب باعث آزاد شدن مواد و گازهاي خطرناک مي شوند.
مزاياي استفاده مجدد از تايرهاي فرسوده، گفت: استفاده هاي مجدد از تايرهاي فرسوده راه حل بسيار جالب و مناسبي براي کاهش ضايعات، کاهش قيمت ها و افزايش کيفيت و ايمني محيط زندگي است.
کاهش زايدات کاهش قيمت محصولات و امنيت طرح هاي عمومي محلي از ديگر مزاياي بازيافت لاستیک های فرسوده است.
کاربرد لاستیک فرسوده در معابر
افزايش کيفيت و امنيت طرح هاي عمومي محلي به استفاده از آسفالت با پوشش پلاستيکي تولید شده در اثر بازیافت لاستيک فرسوده در معابر محلي است.
استفاده از تکه هاي کوچک و ريزه پلاستيک وتاير در سایر کارهاي مهندسي عمران و استفاده از خرده هاي پلاستيکي در بازسازي زمين هاي بازي نیز از دیگر فواید بازیافت لاستيک فرسوده هستند.
کارخانه بازیافت لاستیک فرسوده
بازیافت فیزیکی لاستیک فرسوده
بازيافت فيزيکي يکي از روش هاي بازيافت لاستيک هاي فرسوده است که در اين روش لاستيک ها با حرارت خارجي گرم و بازيافت مي شوند.
در اين فرآيند، شبکه اي سه بعدي از اتصالات عرضي در جوار انرژي مي شکند و مولکول هاي پليمر به مولکول هاي کوچکتر تقسيم مي شوند.
اين مولکول هاي کوچکتر به راحتي با لاستيک خام به عنوان پر کننده اي تقويتي مخلوط مي شوند و لاستيک بازيافت شده را مي سازند.
بازیافت شیمیایی لاستیک فرسوده
روش بازيافت لاستيک از طريق مواد شيميايي، گفت: بيشتر صنايع بازيافت لاستيک از مواد شيميايي مي کنند که اين مواد معمولا دي سولفيدها يا مرکاپتان ها هستند که در حرارت هاي مشخص به کار گرفته مي شوند.
استفاده از فرآيند بيوتکنولوژي در بازيافت لاستيک شامل فرآيند بيوتکنولوژي براي بازيافت لاستيک و نگهداري آن در محيط باکتريايي و بدون هواست تا سولفورها و سولفوريک اسيدهاي آن بيرون آيند و از اين طريق به راحتي مي توان هم سولفور و هم لاستيک بازيافت شده داشت.
به طور متوسط از بازيافت کامل هر تاير مي توان فلز، لاستيک و فيبر نايلوني با کيفيت مطلوب به دست آورد.
لزوم استفاده از بخش خصوصي در اين بخش را بسيار با اهميت است چرا که منجر به شکل گيري صنايع بازيافتي لاستيک و تاير و بازاريابي هاي مربوط شود.
استفاده مجدد از تايرهاي فرسوده در ساخت تايرهاي جديد نيز يکي از مهمترين راه هاي بازيافت حجم انبوه لاستیک فرسوده است.
از آنجا که هنگام پردازش تايرهاي فرسوده به منظور استخراج اجزاي مفيد آن عمليات متعددي انجام مي گيرد، به همين دليل محدوديت هايي در استفاده از اين نوع لاستيک در توليد لاستيک جديد وجود دارد.
استفاده از تايرهاي فرسوده علاوه بر کمک به پاکسازي محيط زيست و راهي براي دستيابي به زمين پاک، مي تواند مزاياي ديگري همچون کاهش قيمت تمام شده و افزايش کارآيي را به دنبال داشته باشد.