تولید لاستیک صنعتی، مسیری طولانی و زمانبر است . چیزی که بسیاری از مردم کمترین اطلاعی درباره آن ندارند. این فرایند از ورود لاستیک خام به کارخانه شروع می شود و به تولید لاستیک صنعتی منجر می شود.
برای شناخت مراحل تولید این محصول پرمصرف در صنایع و زندگی روزمره که تقریبا همه روزه با آن سروکار داریم ، با ما همراه باشید.
لاستیک پخت نشده – طبیعی یا مصنوعی – در دمای بالا و توام با فشار مخلوط شده و به صورت یک سیال ویسکوالاستیک در میآید.
در شرایط فراورش فوق انواع مواد شیمیایی از قبیلی لاستیک ، پرکننده ها، و رنگدانه ها را می توان به لاستیک اضافه کرد و محصولی پخت نشده بنام «آمیزه لاستیک» را تشکیل داد.
اجزاء آمیزه کاری عموماً از طریق دو نوع مخلوط کن – یعنی آسیاب دو غلتکی یا مخلوط کننده داخلی – به لاستیک افزوده می شوند.
در فرایند تولید لاستیک صنعتی، از آسیاب دو غلتکی استفاده می شود که از دو غلتک فلزی سنگین تشکیل شده و به منظور کنترل دما، جداره داخلی آنها به بخار و آب سرد مجهز هستند.
غلتکها با یک فاصله معین جدایش، که در اول کار تنظیم می شود به طرف یک
دیگر میچرخند تا لاستیک را با نیروی برشی زیاد از فاصله جدایش عبور داده و آمیزه را مخلوط کنند.
لاستیک معمولاً در اطراف یکی از غلتکها نوار تشکیل میدهد. اکثر مواقع به منظور افزایش نیروی برشی، دو غلتک طوری تنظیم می گردند تا با سرعت متفاوت نسبت به یکدیگر بچرخند.
مخلوط کردن آسیابی یکی از قدیمیترین روشهای مخلوط سازی لاستیک است که به اوایل تولید لاستیک صنعتی بر می گردد. این روش نسبتاً کند بوده و اندازهٔ پیمانه های (بچ ) آن محدود است. مخلوط کنهای داخلی مسائل فوق را ندارند.
مخلوط کن داخلی ابتدا توسط “ف. هابن بوری” در سال ۱۹۱۶ ابداع شد. امروزه مخلوطکنهای بن بوری معمولترین مخلوط کنهای مورد استفاده میبانیای جلوط کنه دو تيغه چرخان دارند که در یک حفرهٔ فلزی به طرف یکدیگر میچرخند.
ابتدا از طریق یک شیب تند، لاستیک و پرکننده و انواع مواد شیمیایی داخل حفره می شوند و پس از کامل شدن سیکل مخلوط آمیزه از طریق دریچه ای که در ته مخلوطه کن قرار دارد تخلیه می شود.
زمان مخلوط کردن بن بوری با شکل و اندازهٔ تیغه های چرخان، سرعت چرخش و توان موتور چرخانندهٔ تیغه ها برحسب اسب بخار تعیین می شود.
طی سالها، سرعت چرخش تیغه ها بیشتر شده و اندازه پیمانه ها بزرگتر شده اند. امروزه یک بن بوری شماره ۲۷ میتواند پیمانه ای بیش از هزار پوند داشته باشد و در مواردی آمیزه را در کمتر از ۲ دقیقه بطور کامل مخلوط کند.
البته به این دلیل اینکه لاستیک موجود در بن بوری انرژی زیادی جذب می کند دمای پیمانه قبل از خالی و سرد کردن تا بیش از ۱۴۹ درجه سانتیگراد گرم می شود.
پس از مخلوط شدن آمیزه لاستیکی معمولاً آن را آسیاب نموده و به یک غلتک زن یا به اکسترودر تغذیه می کنند. اگر لاستیک پخت نشده برای پوششی بکارگرفته شود سه یا چهار غلتک مورد استفاده قرار میگیرد.
اگر قرار باشد لاستیک پخت نشده به عنوان لاستیک صنعتی به مصرف تایر یا تسمه نقاله، و یا لوله شیلنگ برسد از اکستر و در استفاده میکنند.
پس از مراحل غلتک زنی یا اکستروژن، قطعات لاستیک پخت نشده معمولاً در مرحله ای از ساخت به یکدیگر مربوط (مونتاژ) می شوند.
برای مثال اجزاء تایر پخت نشده بطور دستی به همراه سایر اجزاء سازنده لایه های داخلی تایر در یک قالب استوانهای چرخان قرار داده می شوند.
به همین ترتیب در ساخت تسمه های نقاله لایه های نورد شده بر روی یکدیگر قرار گرفته و بالاستیک خاصی که اکسترود گردیده، پوشش داده می شوند.
پس از این که محصول لاستیکی پخت نشده شکل گرفت، باید پخت گردد، در مورد تایر محصول پخت نشده در یک پرسی Bag-O- Matic قرار داده میشود و تحت دما و فشار بالا پخت شده و شکل قالب تایر را بخود میگیرد.
اکثر محصولات لاستیک صنعتی دیگر نیز در دما و فشار بالا پخت می شوند. گاهی بعضی از محصولات در یک اتوکلا و تحت فشار بخار پخت می شوند. دمای پخت لاستیک میتواند از ۱۰۰°C تا ۲۰۴°C باشد. هر چه دمای پخت بالا باشد سیکل پخت کوتاه خواهد بود. اکثر دمای بالا پخت میشوند. بعلاوه بخاطر اینکه در محصول، گازی بوجود نیاید و خلل و فرج درست نکند پخت تخت فشار بالا انجام میگیرد.
با گسترش صنعت نفت و گاز و تولید تجهیزات پتروشیمی صنایع لاستیکی و لاستیک سازی ها بسیار مورد توجه و استقبال قرار گرفت.برای تولید قطعات لاستیکی از گذشته تا به حال از نفت استفاده می شده در واقع مشتقات نفتی زمینه ساز تولید قطعات لاستیکی بوده اند.
صنایع لاستیکی در تمامی زمینه های تولید قطعات لاستیکی فعالیت دارد.تولید قطعات لاستیکی ماشین های سنگین، انواع قطعات لاستیکی صنعتی، انواع اورینگ، واشر و … کاربرد دارند.
انواع قطعات لاستیکی پرکاربرد در صنایع عبارتند از:
لاستیک، اورینگ، واشر، دیافراگم،واشر لاستیکی، واشر آببندی، واشر گسکت لاستیکی، واشر یک دوم، واشر فیلتر، دیافراگم منجید دار، دیافراگم بدون منجید، دیافراگم آبگرمکن، دیافراگم بوتان، دیافراگم برای آبگرمکن، دیافراگم ارزان، دیافراگم 3115، دیافراگم B15، نوار نقاله لاستیکی، لاستیک شیرپروانه، انواع کوپلینگ، انواع لرزه گیر لاستیکی